Ο ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ

[ Παρακαούμεν μόνον θερμά τον αναγνώστην όπως αφίση τον εαυτόν του ελεύθερον και ανεπηρέαστον από πράγματα και πρόσωπα ώστε να ημπορέση να εισέλθη εις το βάθος των μυστηρίωντης εκκλησίας και της πνευματικής ωής εν γένει. Έχει, αν το κάνη αυτό, πολλά να ωφεληθή δια όλην γενικώς την περαιτέρω χριστιανικήν του ζωήν.] 

Στις σελίδες 84, 85, 87, 88, 89, 107 και 108, του ως άνω βιβλίου του Ιερομονάχου π. Ιγνατίου Μπέτση, διβάζουμε τα εξής: 

Όλοι γνωρίζομεν πόσον αγαπούσε την ακρίβειαν εις τα ζητήματα της πίστεως και εις όλας γενικώς τας εκδηλώσεις της θρησκευτικής και εκκλησιαστικής ζωής ο Απόστολος Παύλος, ο χαλύβδινος αυτός του Ευαγγελίου κήρυξ και εργάτης!

Ακριβέστατος φαρισαίος, δηλ. α κ ρ ι β ο λ ό γ ο ς, ως και θερμουργός ζηλωτής των πατρικών του παραδόσεων, ως θ' αφηγηθή ο ίδιος(1) δεν εδίστασε όμως ν' αντισταθή κατά πρόσωπον εις τον Απόστολον Πέτρον όταν τον είδε να συμπεριφέρεται Ιουδαϊκώς προς τους εθνικούς αφ' ενός(2) και αφ' ετέρου θα φθάση μέχρις χωρισμού από τον Απόστολον Βαρνάβαν λόγω πάλιν ακριβείας διά μίαν όχι και τόσον μεγάλην αιτίαν!(3)

Και όμως αυτός ο α κ ρ ι β ο λ ό γ ο ς της πίστεως δεν θα διστάση οσάκις του δίδεται η ευκαιρία να παροτρύνη τα πνευματικά του τέκνα να συμπερφέρωνται μετά συνέσεως και μετά διακρίσεως και μετ' οικονομίας εις τα ποικίλα προβλήματα τα οποία παρουσιάζονται εις την ζωήν των εκκλησιών ενθυμούμενοι ακριβώς ότι όλοι μας είμεθα ο ι κ ο ν ό μ ο ι της χάριτος του Θεού και τίποτ' άλλο!.

Αι πομαντικαί του ιδίως επιστολαί είναι γεμάτες από τοιαύτας συμβουλάς!. Και πάλιν αλλού λέει ότι έγινε τα πάντα τοις πάσι ίνα τους πάντας κερδίση!.

Αυτός λοιπόν ο μέγας ακριβολόγος της πίστεως και των πατρικών του παραδόσεων, αυτός κάνει τέτοιες οικονομίες, ώστε ακόμα να προτιμά να γίνη ανάθεμα προκειμένου να κερδίση τους αδελφούς του εν Χριστώ! Αλλ' ακόμα θα φθάση εις το σημείον να γράψη και μία άλλη μεγαλειώδη φράσιν προς τους Εβραίους που έμεινε μνημειώδης δια όλην την ζωήν της Εκκλησίας.

Καταπέλτης σωστός η φράσις αυτή δι' όλους τους ακριβολόγους οι οποίοι δεν ηννόησαν ότι παράλληλα με την ακρίβειαν η Εκκλησία μας χρησιμοποιεί και την οικονομία.

Ακρίβεια και οικονομία ήσαν ανέκαθεν καθώς προσφυώς ελέχθη αι δύο πτέρυγες της εκκλησίας με τας οποίας μεταβιβάζει από την γη προς τα ουράνια τα πιστά τέκνα της.

Η όπως επίσης επιτυχημένα ελέχθη, είναι αι δύο κώπαι δια των οποίων το νοητό πλοίον της Εκκλησίας τα πελάγη της παρούσης τρικυμιώδους ζωής θαυμαστώς διασχίζει. 

Αυτήν λοιπόν την σωτήριον και αρμονικήν σύζευξιν ακριβείας και οικονομίας θέλει ο μεγάλος Απόστολος να τονίση όταν παράλληλα με τις συμβουλές της ακριβείας δίδει εις τους μαθητάς του να εννοήσωσι ότι δεν υπάρχει απόλυτος τήρησις νόμων και κανόνων όταν υπάρχει ανάγκη!

Ομιλώντας δια την ιερωσύνην λέγει τούτο το επιγραμματικόν απόφθεγμα: << μετατιθεμένης γαρ της ιερωσύνης εξ ανάγκης και νόμου μετάθεσις γίνεται ! >> (4)

Και προχωρών ακόμα περισσότερον ο Απόστολος θα μας είπη πλέον κάτω ότι τώρα εις την εποχήν όπου βασιλεύει η χάρις γίνεται αθέτησις και αντικατάστασις του προγενεστέρου Μωσαϊκού Νόμου (5). Ο ίδιος δηλαδή ο Θεός παραβαίνει τον Νόμον του!

Τι σημαίνουν όλα αυτά; 

Τι άλλο ειμή εκείνο το οποίον ετονίσθη ότι υπεράνω της ακριβείας και της αυστηράς προσηλώσεως εις τας παραδόσεις, υπεράνω των Νόμων και της Νομοθεσίας ευρίσκεται πάντοτε η οικονομία, η σύνεσις, η διάκρισις!

Και ότι δίχως οικονομία εκ μέρους των λειτουργών της Εκκλησίας είναι αδύνατο να προχωρήσωμεν εις την πνευματικήν μας ζωήν!

Διακριτικός λειτουργός του Υψίστου από αδιάκριτον διαφέρει όσον η Ανατολή από την Δύση.

Μύρια όσα κακά και σκάνδαλα θα είχαν αποφευχθή εάν είχαμε αντιμετωπίση πολλά θέματα με ευρύτητα σκέψεως και διακρίσεως!

Η <<στενοκεφαλιά>> η <<κακομοιριά>> η απειρία, και η δήθεν <<ακριβολογία>> εγέμισαν την εκκλησίαν μας μ' ένα σωρό πληγές!

Δια τούτο και οι Πατέρες είπον:

<<Μεγαλυτέρα των αρετών είναι η διάκρισις!>>

Αλλά ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος θα διασαφηνίση το ζήτημα ακόμα καλλίτερα:

<< Η του θείου θελήματος ασφαλής κατάληψις... ενυπάρχει μόνον τοις καθαροίς τη καρδία και τω σώματι και τω στόματι! >>(6).  

Δεν θα ήταν λοιπόν υπερβολή να καταλήξωμεν εις το συμπέρασμα και να είπωμεν ότι η Εκκλησία μας μολονότι εθέσπισε με πολλήν προσοχήν και επιμέλειαν τους νόμους της και τους κανόνας της εν τούτοις ευρίσκεται υπεράνω νόμων και κανόνων.

Καμμία απόλυτος κυριαρχίαν νόμων δεν θα ήταν δυνατόν να σταθή εις το Σώμα του Χριστού, την Εκκλησίαν.

Νομοκράτεια εις την εκκλησία θα ήταν κάτι αδιανόητο.

Ο νόμος δια τον νόμον δεν ισχύει καθ' ολοκληρίαν.

Το Σάββατο θα πρέπει τέλος πάντων να το αντιληφθούν όλοι ότι δεν εγένετο δια να λατρεύεται από τον άνθρωπον. Το Σάββατον εγένετο δια τον άνθρωπον, εις την υπηρεσίαν του ανθρώπου, όχι ο άνθρωπος εις την υπηρεσίαν του Σαββάτου!

Αυτό το σ π ά σ ι μ ο της κυριαρχίας των νόμων και των τύπων θα προσπαθήση ο Χριστός μας εγκαίρως να το καταστήση σαφές εις τους ανθρώπους δια να μην καταλήξουν εις το τέλος να λατρεύουν τους δούλους αντί τον Δεσπότην, τους τύπους αντί την ουσίαν, τα σύμβολα αντί την αλήθειαν η οποία κρύβεται πίσω από τα σύμβολα αυτά!

Ύστερα από αυτά τα ολίγα κατανοεί κανείς καλά ότι κάθε ορθολογιστικό πνεύμα δεν ημπορεί να έχη θέσιν εις την εκκλησιαστικήν και θρησκευτικήν ζωήν. 

Ουδέποτε πρέπει ν' αντιμετωπισθή με απόλυτον προσήλωσιν εις τους νόμους της και τους κανόνας της η Εκκλησία(7).

Θα χρειασθή πολλές φορές κατά την διάρκειαν της ζωής του ο καθένας μας να κάνη συνεχώς παρατηρήσεις δια να καταλάβη αυτό το πνεύμα της Ορθοδοξίας εντός του!

Διότι όσοι σκέπτονται με τον ορθολογιστικόν τρόπον εις τον χώρον των εκκλησιαστικών πραγμάτων ευρίσκονται μακράν από τας αληθείας της Εκκλησίας.

                        

(1): Πρβ. Απολογία Αποστόλου Παύλου προς Βασιλέα Αγρίππα. Πράξεις Αποστ, κεφ. κστ΄.

(2): Προς Γαλάτας κεφ. β΄/14

(3): Πρβ. Hoizner: Παύλος, έκδοσις Δαμασκός 1947, ολόκληρο το κεφάλαιον : <<Το σπάσιμο μιάς φιλίας>>.
(4): Προς Εβραίους κεφ. ζ΄/12. Ιδές εις το ίδιον κεφάλαιον πως εναλλάσσεται η λέξις αρχιερεύς με την λέξιν ιερεύς. Ο ίδιος ο Θεός ανιστά τον Υιόν του όχι εκ της ιερατικής φυλής των Λευϊτών αλλά από την φυλήν του Ιούδα! Παράβασις δηλ. κι εδώ Νόμου όλως παραδόξως!
(5): Πρβ. Κολιτσάρα Ιωάν. Επιστολαί και Αποκάλυψις, Έκδοσις ΖΩΗΣ σελ. 286.
(6): Ιωάννης της Κλίμακος Ε.Π. 88, 103.
(7): Ίσως εδώ επιβάλλεται να κάνω την δήλωσιν δια να προλάβω κάθε παρεξήγησιν ότι λέγοντας αυτά δεν σημαίνει ότι δεν ευλαβούμεθα απόλυτα τους Κανόνας και τους Νόμους της Εκκλησίας μας. Κάθε άλλο. Οι νόμοι και αι παραδόσεις και τα ήθη και έθιμα της Ορθοδοξίας μας είναι περισσότερον απ' οτιδήποτε άλλο σεβαστοί και ιεροί εις ημάς και ας είναι μικρά προς τούτο απόδειξις ότι ένεκα ου σεβασμού αυτού προς τας παραδόσεις μας και τους Νόμους ακολουθούμεν την Εκκλησίαν των πατέρων μας με το πάτριον εορτολόγιον και είναι μεγάλη μας χαρά να μας θεωρή ο κόσμος παλαιοημερολογίτας!