ΑΥΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΑΚΗ...

ΤΙ ΔΙΔΑΣΚΕΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ

Ο ΑΙΤΩΛΟΣ ΠΕΡΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΥ

Εἰς τό ὡραῖο περιοδικό «ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΝΙΚΗΝ» Νο 264, Αὔγουστος 2006, ἀνεγνώσαμε ἕνα μικρό ἄρθρο ἀφιερωμένο εἰς τόν «ἅγιο τῶν σκλάβων» Κοσμᾶ τόν Αἰτωλό. Τό ἄρθρο τοῦτο πού ἔχει τόν τίτλο: «Ἀπό τόν Χριστό μή χωρίζεσθε καί ἀπό τήν Ἐκκλησίαν» (Πατροκοσμᾶς), διενεμήθη καί ἐν φωτοτυπίᾳ εἰς τά ‘Εγκαίνια τοῦ ναϊσκου τοῦ Ἀγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ (Πράσινος Λόφος τοῦ Δήμου Ἀρτέμιδος Λούτσα), τά ὁποῖα ἐτέλεσε ὁ Σεβ/τος Μητροπολίτης Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς (τῆς-Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας) κ. Κήρυκος τήν 24.9.2006 (Ε.Η.).

Ἡ ‘Εκκλησία μας τιμᾶ τόν Ἅγιο Κοσμᾶ, κι’ ἐμεῖς πρέπει νά γνωρίζουμε τήν ζωή καί τό ἔργο του καί νά δοξάζουμε τόν Θεό πού ἔστειλε ἕνα τέτοιο διδάσκαλο διά νά βοηθήση τό δοῦλο γένος εἰς τά δύσκολα ἐκεῖνα χρόνια.

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ἐγεννήθη τό 1714 στά μέρη τῆς Αἰτωλίας καί ἐμαρτύρησε τό 1779. Τά πρῶτα γράμματα ἔμαθε στήν πατρίδα του. Πῆγε στόν Ἅγιον Ὄρος καί ἀσκήτευσε, ἀλλά παράλληλα καί μελέτησε. Καί ὅταν κατάλαβε ὅτι θέλημα Θεοῦ εἶναι νά βγῆ γιά νά βοηθήση τούς συμπατριώτας του πού ζοῦσαν στό σκοτάδι, κατά τό ἀποστολικό «μηδείς τό ἑαυτοῦ ζητείτω, ἀλλά τό τοῦ ἑτέρου ἕκαστος», τότε πῆρε τό ὁδοιπορικό του ραβδί καί ἔτρεχε ἀπό χώρα σέ χώρα νά διδάξη καί νά νουθετήση τούς ταλαίπωρους σκλάβους. Πόθος καί ἀγώνας του καί σκοπός τῆς διδασκαλίας του ἦτο ἡ ἐπανασύνδεσις τῶν Ἑλλήνων μέ τήν ‘Εκκλησία. Ἡ διδασκαλία του αὐτή εἶναι ἐπίκαιρη καί γιά μᾶς σήμερα, διότι οἱ μέν τότε ἄνθρωποι ἦσαν ὑπόδουλοι στούς Τούρκους, σήμερα εἶναι ὑπόδουλοι στή νέα τάξι πραγμάτων, ἤ μᾶλλον στήν ἀμέλεια καί τήν ἀδιαφορία.

Ἡ ‘Εκκλησία, ἔλεγε, εἶναι ἡ μάννα μας. Εἶναι ἡ πηγή τῆς ζωῆς μας. Εἶναι ἡ Κιβωτός, τό καράβι πού μᾶς ὁδηγεῖ μέ ἀσφάλεια στόν Παράδεισο. Ἔλεγε μέ τόν ὡραῖο καί ἁπλό, ἀλλά καί σαγηνευτικό λόγο του: «Ἡ ἁγία ‘Εκκλησία εἶναι ὡσάν ἡ μάννα. Ὅταν σφάλλῃ ὁ υἱός της, τόν μαλώνει, καί πάλιν τόν συμπαθεῖ. Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία εἶναι μία πηγή, πού ποτίζει ὅλους τούς διψασμένους».

Ἡ διδασκαλία του εἶχε πάντοτε χαρακτῆρα Χριστοκεντρικό καί Ἐκκλησιοκεντρικό. Ποτέ δέν ξεχώρισε τόν Χριστό, τήν Ἐκκλησία, τόν Ἐκκλησιασμό... Ἦσαν στήν διδασκαλία του ἀλληλένδετα.

Ὁ ἐκκλησιασμός, ἐδίδασκε, ἑνώνει μέ τήν Ἐκκλησία, ἑνώνει μέ τόν Χριστό. Ἡ ἀπουσία ἀπό τήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου τῆς Ἐκκλησίας φέρνει τόν πνευματικό μαρασμό καί τόν χωρισμό ἀπό τόν Χριστό. Ἔλεγε:

«Ἀπό τόν Χριστόν μή χωρίζεσθε καί ἀπό τήν Ἐκκλησίαν. ‘Ακοῦτε τόν ἱερέα πού σημαίνει; Εὐθύς νά σηκώνεσθε, νά νίπτεσθε καί νά πηγαίνετε εἰς τήν Ἐκκλησίαν νά ἀκούετε τήν ἀκολουθία μέ προσοχήν. Ὁμοίως καί τήν Θείαν Λειτουργίαν, καί νά ἑρμηνεύετε (ὁρμηνεύετε) τά παιδιά σας νά πηγαίνουν εἰς τήν Ἐκκλησίαν νά εὐλογοῦνται, γιά νά ζήσουν καί νά προκόψουν. Καί ὅποιος ἀδελφοί μου, ἀκούση τό κήρυγμα καί ὀκνεύει (βαριέται) νά πηγαίνει εἰς τήν Ἐκκλησίαν, θέλει πνιγῆ ἀπό τίς ἁμαρτίες, καθώς ἐπνίγησαν καί εἰς τόν κατακλυσμόν»!

Διά τό πῶς πρέπει νά τιμοῦν οἱ χριστιανοί τήν ἡμέρα τῆς Κυριακῆς ἔλεγε τά ἑξῆς:

«’Επρόσταξεν ὁ Θεός καί ἔγιναν ἑπτά ἡμέραι. Καί πρώτην ἔκαμε τήν Κυριακήν καί τήν ἐκράτησε διά λόγου του. Καί τάς ἄλλας ἕξ τάς ἐχάρισεν εἰς ἡμᾶς νά ἐργαζώμεθα διά τά ψεύτικα ταῦτα, τά γήϊνα, καί τήν Κυριακήν νά σχολάζωμεν καί νά πηγαίνωμεν εἰς τάς Ἐκκλησίας μας νά δοξάζωμεν τόν Θεό μα, νά ἰστάμεθα μέ εὐλάβειαν, νά ἀκούωμεν τό ἅγιον Εὐαγγέλιον».

Καί ἄλλοτε ἔλεγε:

«Πρέπει καί ἡμεῖς, ἀδελφοί μου, νά χαιρώμεθα πάντοτε, μά περισσότερον τήν Κυριακήν, ὅπου εἶναι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ μας... Ὅθεν, ἀδελφοί μου, διά νά μή πάθετε κανένα κακόν, μήτε ψυχικόν, μήτε σωματικόν, ἐγώ σᾶς συμβουλεύω νά φυλάττετε τήν Κυριακή ὡσάν ὁπού εἶναι ἀφειρωμένη εἰς τόν Θεόν».

Μέ τά κηρύγματά του αὐτά ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ἐπεδίωκε νά ἀφυπνίση τούς σκλαβωμένους Ἕλληνες, νά τούς κάνει νά νοιώσουν παιδιά τοῦ Θεοῦ καί νά καταλάβουν ὅτι ἀξίζουν μιά ἀνώτερη πνευματική ζωή, πέραν δηλαδή ἀπό τήν ὑποδούλωσι εἰς τά πάθη καί τά συμφέροντα.

Τά κηρύγματά του ἦσαν ἀφυπνιστικά διά τήν ἐποχήν του, ἔχουν ὅμως καί σήμερα μίαν διαχρονικήν ἐπικαιρότητα. Καί σήμερα, ὅπου καί πάλιν ὅπως καί τότε ἐπικρατεῖ ἀδιαφορία γιά τά τοῦ Θεοῦ, ὅπου ὑπερτεροῦν οἱ ὑλικές μέριμνες στήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου, ὅπου τό ἄγχος γιά τήν ζωή μᾶς ἔχει καταβάλει, ἀφοῦ νομίζουμε ὅτι ἐμεῖς τήν κανονίζουμε μόνοι μας.

Σήμερα πού κυριαρχεῖ τό «φάγομεν πίομεν» καί ἡ εὐδαιμονιστική νοοτροπία τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων πού θέλουν τήν Κυριακή νά ἀρχίζει ἀπό τό μεσημέρι καί μετά, ὅλα αὐτά κάμνουν ἀναγκαία τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ καί στήν ἐποχή μας.

Γι’ αὐτό ἀς προμηθευθοῦμε ὁ καθένας μας ἀπό ἕνα βιβλίο γιά τήν ζωή τοῦ Ἁγίου, ἄς μελετήσουμε τίς διδαχές του, καί ἀς μή ξεχάσουμε ποτέ τήν παράκλησί του, τήν προτροπή του, καί τήν ἐντολή του: «Ἀπό τόν Χριστό μή χωρίζεσθε καί ἀπό τήν ‘Εκκλησίαν».

Η ΠΡΕΠΟΥΣΑ ΔΙΑΓΩΓΗ ΜΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΝΑΟ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Του Ιερού Χρυσοστόμου

Ἀλλὰ καὶ ἡ διαγωγή μας, ὅσο βρισκόμαστε μέσα στὸ ναό, ἂς εἶναι ἡ πρέπουσα, ὅπως ἁρμόζει σὲ ἄνθρωπο ποὺ βρίσκεται μπροστὰ στὸ Θεό. Νὰ μὴν ἀσχολούμαστε μὲ ἄσκοπες συζητήσεις, μὰ νὰ στεκόμαστε μὲ φόβο καὶ τρόμο, μὲ προσοχὴ καὶ προθυμία, μὲ τὸ βλέμμα στραμμένο στὴ γῆ καὶ τὴν ψυχὴ ὑψωμένη στὸν οὐρανό.

Γιατί ἔρχονται πολλοὶ στὴν ἐκκλησία, ἐπαναλαμβάνουν μηχανικὰ ψαλμοὺς καὶ εὐχές, καὶ φεύγουν, δίχως νὰ ξέρουν τί εἶπαν. Τὰ χείλη κινοῦνται, ἀλλὰ τ’ αὐτιὰ δὲν ἀκοῦνε. Ἐσὺ δὲν ἀκοῦς τὴν προσευχή σου, καὶ θέλεις νὰ τὴν εἰσακούσει ὁ Θεός; Γονάτισα, λές· ἀλλὰ ὁ νοῦς σου πετοῦσε μακριά. Τὸ σῶμα σου ἦταν μέσα στὴν ἐκκλησία καὶ ἡ ψυχή σου ἔξω. Τὸ στόμα ἔλεγε τὴν προσευχὴ καὶ ὁ νοῦς μετροῦσε τόκους, συμβόλαια, συναλλαγές, χωράφια, κτήματα, συναναστροφὲς μὲ φίλους. Κι ὅλα αὐτὰ συμβαίνουν, γιατί ὁ διάβολος εἶναι πονηρός· ξέρει πὼς τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς κερδίζουμε πολλά, γι’ αὐτὸ τότε ἐπιτίθεται μὲ μεγαλύτερη σφοδρότητα. Ἄλλες φορὲς εἴμαστε ξαπλωμένοι στὸ κρεβάτι, καὶ τίποτα δὲν σκεφτόμαστε· ἤρθαμε ὅμως στὴν ἐκκλησία νὰ προσευχηθοῦμε, καὶ ὁ διάβολος μᾶς ἔβαλε ἕνα σωρὸ λογισμούς, ὥστε καθόλου νὰ μὴν ὠφεληθοῦμε.

Ἄν, ἀλήθεια, ὁ Θεός σοῦ ζητήσει λόγο γιὰ τὴν ἀδιαφορία ἢ καὶ τὴν ἀσέβεια πού δείχνεις στὶς λατρευτικὲς συνάξεις, τί θὰ κάνεις; Νά, τὴν ὥρα ποὺ Αὐτός σοῦ μιλάει, ἐσὺ, ἀντὶ νὰ προσεύχεσαι, ἔχεις πιάσει κουβέντα μὲ τὸν διπλανό σου γιὰ πράγματα ἀνώφελα. Καὶ ὅλα τ’ ἄλλα ἁμαρτήματά μας ἂν παραβλέψει ὁ Θεός, τοῦτο φτάνει γιὰ νὰ στερηθοῦμε τὴ σωτηρία. Μὴν τὸ θεωρεῖς μικρὸ παράπτωμα. Γιὰ νὰ καταλάβεις τὴ βαρύτητά του, σκέψου τί γίνεται στὴν ἀνάλογη περίπτωση τῶν ἀνθρώπων. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι συζητᾶς μ’ ἕνα ἐπίσημο πρόσωπο ἢ μ’ ἕναν ἐγκάρδιο φίλο σου. Καὶ ἐνῶ ἐκεῖνος σοῦ μιλάει, ἐσὺ γυρίζεις ἀδιάφορα τὸ κεφάλι σου καὶ ἀρχίζεις νὰ κουβεντιάζεις μὲ κάποιον ἄλλο. Δὲν θὰ προσβληθεῖ ὁ συνομιλητής σου ἀπ’ αὐτὴν τὴν ἀπρέπειά σου; Δὲν θὰ θυμώσει; Δὲν θὰ σοῦ ζητήσει τὸ λόγο;

Ἀλίμονο! Βρίσκεσαι στὴ Θεία Λειτουργία, κι ἐνῶ τὸ βασιλικὸ τραπέζι εἶναι ἑτοιμασμένο, ἐνῶ ὁ Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ θυσιάζεται γιὰ χάρη σου, ἐνῶ ὁ ἱερέας ἀγωνίζεται γιὰ τὴ σωτηρία σου, ἐσὺ ἀδιαφορεῖς. Τὴν ὥρα ποὺ τὰ ἑξαπτέρυγα Σεραφεὶμ σκεπάζουν τὰ πρόσωπά τους ἀπὸ δέος καὶ ὅλες οἱ οὐράνιες δυνάμεις μαζὶ μὲ τὸν ἱερέα παρακαλοῦν τὸ Θεὸ γιὰ σένα, τὴ στιγμὴ ποὺ κατεβαίνει ἀπὸ τὸν οὐρανὸ ἡ φωτιὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ χύνεται ἀπὸ τὴν ἄχραντη πλευρὰ Του μέσα στὸ Ἅγιο Ποτήριο, τὴ στιγμὴ αὐτὴ ἡ συνείδησή σου, ἄραγε, δὲν σὲ ἐλέγχει γιὰ τὴν ἀπροσεξία σου; Σκέψου, ἄνθρωπέ μου, μπροστὰ σὲ Ποιὸν στέκεσαι τὴν ὥρα τῆς φρικτῆς μυσταγωγίας καὶ μαζὶ μὲ ποιούς – μὲ τὰ Χερουβείμ, μὲ τὰ Σεραφείμ, μὲ ὅλες τὶς οὐράνιες δυνάμεις. Ἀναλογίσου μαζὶ μὲ ποιούς ψάλλεις καὶ προσεύχεσαι. Εἶναι ἀρκετὸ γιὰ νὰ συνέλθεις, ὅταν θυμηθεῖς ὅτι, ἐνῶ ἔχεις ὑλικὸ σῶμα, ἀξιώνεσαι νὰ ὑμνεῖς τὸν Κύριο τῆς κτίσεως μαζὶ μὲ τοὺς ἀσώματους Ἀγγέλους.

Μὴ συμμετέχεις λοιπὸν στὴν ἱερὴ ἐκείνη ὑμνωδία μὲ ἀδιαφορία. Μὴν ἔχεις στὸ νοῦ σου βιοτικὲς σκέψεις. Διῶξε κάθε γήινο λογισμὸ καὶ ἀνέβα νοερὰ στὸν οὐρανό, κοντὰ στὸ θρόνο τοῦ Θεοῦ. Πέταξε ἐκεῖ μαζὶ μὲ τὰ Σεραφείμ, φτερούγισε μαζί τους, ψάλε τὸν τρισάγιο ὕμνο στὴν Παναγία Τριάδα.