ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΟΣ ΑΜΒΩΝ. Ο ΓΑΜΟΣ, Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ.

 

  [ <<Οι άνδρες αγαπάτε τας εαυτών γυναίκας καθώς και ο Χριστός ηγάπησε την Εκκλησίαν>> (Εφ. 5, 25). Θέλεις να σε ακούη η γυναίκα σου, όπως η Εκκλησία υπακούει στο Χριστό; Φρόντιζέ την και σύ, όπως ο Χριστός φροντίζει την Εκκλησία. Είτε πρέπει να δώσης την ψυχή σου για την γυναίκα, είτε πρέπει να πληγωθής χιλιάδες φορές, είτε πρέπει να υπομένης και να πάθης ό, τι δήποτε, να μήν το αποφύγης. Κι αν ακόμη πάθης αυτά, τίποτε ακόμη δεν κατόρθωσες όπως ο Χριστός. Διότι εσύ τα κάνεις αυτά επειδή συνδέθηκες με το γάμο, ενώ Εκείνος για εκείνην που τον αποφεύγει και τον μισεί. Όπως λοιπόν, ο Χριστός ωδήγησε κοντά σου εκείνην που τον αποστρέφεται και τον μισεί, και τον περιφρονεί και ζει στην ασωτία με την μεγάλη του φροντίδα και όχι με απειλές και ύβρεις, ούτε με φόβο ή με κάτι παρόμοιο, έτσι και συ να συμπεριφέρεσαι προς τη γυναίκα σου. Και είτε την δεις να σε περιφρονή ή να ζη στην ασωτία και να υπερηφανεύεται, θα μπορέσης να την φέρης κοντά σου με την πολλή φροντίδα, με την πολλή αγάπη, με την φιλία. Διότι τίποτε δεν είναι τυραννικότερο από τα δεσμά αυτά και μάλιστα στον άνδρα και στη γυναίκα.

(Προς Εφεσίους Κ' ΕΠΕ 21, 196-198. PG 62,135-136)

 

 Από την πρώτη ηλικία να περιφρουρήτε τα παιδιά με όπλα πνευματικά και να τα εκπαιδεύετε να κάνουν με το χέρι το σημείο του σταυρού. Και πρίν μπορέσουν να κάνουν αυτά με το χέρι τους, να κάνετε σεις οι ίδιοι σ' αυτά το σημείο του σταυρού (...)

 

(Α' Κορινθίους, ΙΒ ΕΠΕ 18,352. PG 61,108) ]

 

ΓΑΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΖΥΓΙΑ

Δεν αποτελεί εμπόδιο για την αρετή

 <<Έζησε Ενώχ πέντε και εξήκοντα και εκατόν έτη, και εγέννησε τον Μαθουσάλα, και ευηρέστησεν Ενώχ τω Θεώ μετά το γεννήσαι αυτόν τον Μαθουσάλα>> (Γεν. 5, 21-22). Ας ακούν και οι άνδρες και οι γυναίκες και ας διδάσκωνται την αρετή του δικαίου και ας μή νομίζουν ότι ο γάμος αποτελεί εμπόδιο για να ευαρεστήση κάποιος το Θεό. Γι αυτό λοιπόν και για πρώτη και για δεύτερη φορά η αγ. Γραφή επεσήμανε λέγοντας ότι γέννησε τον Μαθουσάλα και τότε έγινε ευάρεστος. Και αυτό πάλι το επεσήμανε λέγοντας:
 <<Και ευηρέστησε μετά το γεννήσαι αυτόν>>, για να μη νομίση κάποιος ότι εμποδίζεται για την κατόρθωσι της αρετής. Διότι, αν είμαστε προσεκτικοί ούτε ο γάμος, ούτε η ανατροφή των παιδιών, ούτε τίποτε άλλο θα μπορέση να μας εμποδίση από το να φανούμε ευάρεστοι στο Θεό. Διότι, και αυτός, ενώ είχε την ίδια φύσι με μας και χωρίς να έχη δοθή ο νόμος, χωρίς να υπάρχη η διδασκαλία των Γραφών, ούτε κάποιος άλλος που να τον οδηγή στη φιλοσοφία, μόνος του, και με την προαίρεσί του, έδειξε τόση ευαρέστησι, ώστε να διαρκέση μέχρι σήμερα και ποτέ να μη γνωρίση θάνατο μέχρι τώρα.
 Αν λοιπόν αγαπητέ, ο γάμος και η ανατροφή των παιδιών επρόκειτο να γίνουν εμπόδιο στης αρετής το δρόμο, ο δημιουργός των όλων δεν θα έβαζε στη ζωή μας το γάμο για να μή μας βλάψη στα σπουδαία και πολύ αναγκαιότερα ζητήματα.
 Επειδή όμως δεν μας εμποδίζει καθόλου στην κατά Θεό ζωή μας, αν είμαστε προσεκτικοί, αλλά και τοποθετεί μέσα μας μεγάλη παρηγοριά που καταστέλλει την μαινόμενη φύσι μας και δεν αφήνει το σκάφος να ταλαντεύεται στο πέλαγος, αλλά συνέχεια το προετοιμάζει για να κατευθύνεται στο λιμάνι, γι' αυτό χάρισε από κει την παρηγοριά στο ανθρώπινο γένος. Ότι βέβαια, αυτά που λέω είναι αληθινά, το αποδεικνύει αυτός ο ίδιος ο δίκαιος. <<Μετά το γεννήσαι αυτόν τον Μαθουσάλα-λέγει η αγ. Γραφή-ευηρέστησεν Ενώχ τω Θεώ>>.

(Εις την Γένεσιν, ΚΑ' ΕΠΕ 2,620-622.PG 53,180)

Το παράδειγμα του Νώε

 <<Και ην Νώε ετών πεντακοσίων και εγέννησε τρείς υιούς>>. (Γεν.5,32). Βλέπε πάλι άλλο δίκαιο με τη γυναίκα και τα παιδιά του. Κατόρθωσε και αυτός πολύ να ευαρεστήση το Θεό και προτίμησε το δρόμο της αρετής, αντίθετα σε όλους τους άλλους και δε στάθηκε σαν εμπόδιο ούτε ο γάμος, ούτε η ανατροφή των παιδιών.

( ο.π. ΕΠΕ 2,630. PG 53,182)

 

Πρέπει να υπάρχει <<ο σύνδεσμος της αγάπης,
η επίτασης της ευσεβείας>>

 

 Πες, ότι είμαι αδελφή του, για να μη με κάνης αιχμάλωτο των Αιγυπτίων, ενώ έφυγα από την Χαναναία, για να γλυτώσω την πείνα. Να γίνης λοιπόν η αιτία της σωτηρίας μου, <<όπως αν ευ μοι γένηται δια σε>> (Γεν. 12, 13).

 Απελπιστικά ήταν τα λόγια του, γεμάτα από φόβο εξ αιτίας της μανίας των Αιγυπτίων, και διότι ακόμη δεν είχε εξαφανισθή η απειλή του θανάτου. Γι αυτό και προτιμά να δεχθή την πορνεία της γυναίκας του και σαν να εξυπηρετή τον μοιχό με την προσβολή της, για να γλυτώση από το θάνατο. Ακόμη ήταν φοβερό το πρόσωπο του θανάτου, δεν είχαν σπάσει ακόμη οι χάλκινες πύλες του, δεν είχε αμβλυνθή ακόμη το κεντρί του.
 Είδες τι πράγματα τόλμησε ο άνδρας να συμβουλέψη τη γυναίκα του και ποιά συμβουλή δέχεται εκείνη; Δεν την αρνείται, ούτε στενοχωρείται, αλλά κάνει τα πάντα ώστε να ξεχάση την προσποίησι.

 Ας το ακούσουν άνδρες και γυναίκες και ας μιμηθούν την ομόνοιά τους, το δεσμό της αγάπης τους, την υπερβολική τους ευσέβεια και ας παραδειγματισθούν από τη σύνεσι της Σάρας. Διότι αν και έλαμπε τόσο πολύ από την ομορφιά της στη γεροντική ηλικία, όμως συναγωνιζόταν τον δίκαιο στις αρετές του. Γι αυτό και αξιώθηκε της τόσο μεγάλης προνοίας του Θεού και της επουρανίας αμοιβής.

(Εις την Γένεσιν, ΛΒ. ΕΠΕ 3,370. PG 53,300)

<<Το αληθές συνοικέσιον>>

 

 <<Όπως αν ευ μοι γένηται δια σε και ζήσεται η ψυχή μου ένεκεν σου>>. (Γέν. 12, 13). Δεν μου απέμεινε, λέγει, τίποτε άλλο από του να με σώση, παρά να πης εσύ ότι είμαι αδελφή του. Διότι ίσως να αποφύγω τον κίνδυνο εξ αιτίας σου να ζήσω στο μέλλον και θα οφείλω σε σένα την υπόλοιπη ζωή μου. Αυτά είναι λόγια ικανά να συγκινήσουν τη γυναίκα και να την κάνουν να τον συμπαθήση.
 Αυτό είναι πραγματικό συνοικέσιο, το να μήν είναι δηλαδή ο ένας προσκολημμένος στον άλλο μόνον κατά τις ευχάριστες στιγμές, αλλά και στους κινδύνους. Αυτό είναι σημείο γνησίας αγάπης, αυτό είναι γνώρισμα πολυτιμότατης φιλίας.

 Δεν κάνει τον βασιλέα τόσο ένδοξο το στέμα στο κεφάλι του, όσο έκανε ένδοξη τη Σάρα αυτή η υπακοή της. Ποιός, λοιπόν, δεν θα εκπλαγή, όταν σκεφθή την ευκολοπιστία της; ποιός θα μπορέση να την επαινέση όσο άξιζε, αυτήν που μετά από τόση σύνεσι και σε τέτοια ηλικία, για να σώση τον δίκαιο, όσο μπορούσε, έδωσε τον εαυτό της στη μοιχεία και ανεχόταν βαρβαρική συνουσία;

(ο.π. ΕΠΕ 3,372. PG 53,300)