ΟΣΙΟΣ ΓΕΡΩΝ ΜΩΫΣΗΣ (1872 - 1946)

(ΜΕΡΟΣ Β')

Ἡ ἔφοδος τῶν Γερμανῶν

Ἡ Θεία Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος…ἐφώτισε τόν Ὅσιον Γέροντας Μωϋσῆν νά προβλέψη, προορατικό ὄμματι, τήν ἀπροσδόκητον ἐπίσκεψιν τῶν Γερμανῶν κατακτητῶν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν μας τῶν Ἁγίων Ταξιαρχῶν. Ὁ φθονερός διάβολος καί Σατανᾶς, βλέπων ὅτι δέν ἡμπορεῖ νά διασαλεύση εἰς τό ἐλάχιστον τήν ἡσυχίαν τῆς Ἱερᾶς ἡμῶν Μονῆς μέ τούς διαφόρους καί ποικίλους πειρασμούς, τούς ὁποίους ὑπεκίνει ἐναντίον μας διά τῶν κακοβούλων ὀργάνων του (δηλαδή τῶν ἀθρήσκων καί φθονερῶν, κακοτρόπων καί μισομονάχων, ἀναγώγων καί ἀδαῶν, ἀνιστορήτων, πεισμόνων καί φαυλοβίων ἀνθρώπων), τί νομίζετε ἐπενόησε ὁ μνησίκακος καί ἀρχέκακος καί ἀνθρωποκτόνος δαίμων; Ὑπεδαύλισε καί ὑπεκίνησε τά διεστραμμένα ὄργανά του καί ἐπῆγαν ὡρισμένοι χυδαῖοι, φαντασιοκόποι, μωμοσκόποι καί φθονεροί, καχύποπτοι καί μικροπρεπεῖς, κακοί καί διεστραμμένοι ἄνθρωποι (οἵτινες χαίρονται μέ τάς συκοφαντίας), ἐπῆγαν - λέγω – τρέχοντες καί ἀσθμαίνοντες εἰς τούς Γερμανούς (οἱ ὁποῖοι ἀκόμη εὑρίσκοντο ἐν Ἑλλάδι καί ἡ χώρα μας ἐστέναζε εἰσέτι ἀπό τό ἄχθος τῆς κατοχῆς τῶν ὀθνείων καί ξένων αὐτῶν στρατευμάτων).

Ἔσπευσαν, λέγω, εἰς τούς κατακτητάς Γερμανούς καί εἶπον - ἄκουσον, ἄκουσον – οἱ ἀθεόφοβοι καί φθονεροί συκοφάνται, μᾶλλον φαντασιόπληκτοι προδόται, ὅτι εἰς τό Ἱερόν Ἡσυναστήριον τῶν Ἁγίων Ταξιαρχῶν, εὑρίσκεται μία ὁμάς μοναζουσῶν μετά 2 – 3 μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι τροφοδοτοῦν τούς ἀντάρτας!

Ἀκούσαντες αὐτά οἱ Γερμανοί, ὡς ἦτο ἑπόμενον, ἐξεμάνησαν σφόδρα ἐναντίον μας καί ἑτοιμάσθηκαν δι’ ἔφοδον. Ἀλλά, «ἄλλαι μέν βουλαί ἀνθρώπων, ἄλλα δέ Θεός κελεύει» καί ὡς λέγει ὁ Προφητάναξ Δαβίδ «λύτρωσαί με ἀπό συκοφαντίας ἀνθρώπων καί φυλάξω τάς ἐντολάς σου» (Ψαλ. 118). Οὕτω καί τήν συνοδείαν Του ὁ Θεός διεφύλαξεν σῶαν καί ἀκεραίαν ἀπό τήν ἐπιδρομήν τῶν βαρβάρων. Αἱ ὁλονύκτιαι δεήσεις, τά δάκρυα, αἱ γονυκλισίαι, ἡ ἄκρα νηστεία καί ἐγκράτεια, τό ἄγρυπνον ὅμμα καί αἱ θερμόταται κατανυκτικαί προσευχαί καί ἀγρυπνίαι τοῦ Ἁγίου καί Ὁσίου Γέροντος μετά τῆς ἐν Χριστῶ ἀδελφότητος, οὐδέποτε ἦτο δυνατόν νά ἀγνοηθοῦν ὑπό τοῦ Θεοῦ. Διότι, «θέλημα τῶν φοβουμένων ποιήσει ὁ Κύριος καί τῆς δεήσεως αὐτῶν ἐπακούσεται καί σώσει αὐτούς» (Ψαλ. 144) καί «παρεμβαλεῖ Ἄγγελος Κυρίου κύκλῳ τόν φοβουμένων Αὐτόν καί ρύσεται αὐτούς» (Ψαλ. 33). Ὁ Θεός ἤκουσε καί πάλιν τάς δεήσεις καί προσευχάς τῶν δούλων Του, ὡς ἀπεδείχθη ἐκ τῶν ὑστέρων γεγονότων, παρά τάς παραλόγους ἀξιώσεις τῶν ἀφρόνων ἐκείνων καί κακοτρόπων συκοφαντῶν.

Ἐν μιᾶ τῶν ἡμερῶν, ἐκεῖ ὅπου εὑρισκόμεθα ἐργαζόμενοι, ὅλως ἀμέριμνοι, εἰς τάς διαφόρους ἐργασίας τῆς Μονῆς, ἔρχεται ὁ Ὅσιος Πατήρ ἡμῶν Γέρων Μωϋσῆς καί μᾶς λέγει: «Παιδιά μου, προσέξατε τούς λόγους τούς ὁποίους θά εἶπω πρός ἐσᾶς. Ἐπειδή ὁ ἐχθρός διάβολος δέν ἠδυνήθη νά πράξη τί ἐναντίον μας, τηκόμενος ὑπό τοῦ φθόνου του, θά ὑποκινήση ἐντός ὀλίγων ἡμερῶν τά ὄργανά του νά μᾶς συκοφαντήσουν εἰς τούς Γερμανούς.

Ἀλλά μή φοβεῖσθε καί μή ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία, μηδέ δειλιάτω, διότι ὅταν εἶ ὁ Θεός μεθ’ ἡμῶν, οὐδείς καθ’ ἡμῶν. Καί πάλιν σᾶς λέγω, παιδιά μου, νά μή φοβηθεῖτε ὅταν θά ἔλθουν οἱ Γερμανοί, οὔτε νά ταραχθεῖτε, ἀλλά νά ἐλπίζετε εἰς τόν Θεόν καί ἀθορύβως νά ἐργάζεσθε εἰς τάς διακονίας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, διότι οὐδόλως θά μᾶς θίξουν. Καί τοῦτο ὁ Πανάγαθος Θεός μέ ἐφώτισε νά σᾶς κάμω γνωστόν, διότι ἐρχόμενοι οἱ Γερμανοί εἰς τήν Ἱεράν Μονήν μας, θά παραχωρήση ὁ Παντοκράτωρ Κύριος καί Θεός ἡμῶν, νά ἰδοῦν κάτι τό θαυμάσιον καί πολύ φοβερόν καί οὔτω, Θείᾳ Χάριτι καί βοηθείᾳ, θά σωθῶμεν ἀπό βέβαιον θάνατον καί οἱ συκοφάντες ἐχθροί μας θά μείνουν κεχηνότες τῶ στόματι, διά νά δοξασθῆ τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ καί νά μεγαλυνθῆ ἡ Ὀρθόδοξος Πίστις».

Ἡμεῖς, ἀκούσαντες ταῦτα τά ρήματα, τά ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος τοῦ Ὁσίου Γέροντος καί Πατρός ἡμῶν Μωϋσέως, κατά τό ἀνθρώπινον - ὡς ἐνδεδυμένοι τούς δερματίνους χιτώνας, οὗς ἡ παρακοή τῶν Πρωτοπλάστων ἐνέδυσε ἡμᾶς, κληρονομικῶ δικαίῳ - ἐπτοήθημεν ὀλίγον τι καί τά ἀποτελέσματα τοῦ φόβου δέν ἐβράδυνον νά ἐμφανισθῶσιν ἐν ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν, διότι ὡς προϊόν τούτου ψιλός ἰδρώτας περιέλουε τά σώματα ἡμῶν.

Ἀλλά ὁ ὁσιώτατος Πατήρ ἡμῶν, πεπειραμένος ὧν εἰς τοιαύτας περιστάσεις καί παρομοίας φύσεως γεγονότα, καθησύχασε καί εἰρήνευσε τάς πεφοβισμένας διανοίας καί τεταραγμένας καρδίας ἡμῶν, ὡς καί τόν ψυχικόν σάλον καί τάραχον κατέστειλε καί τό γαλήνιον καί εἰρηνευτικόν αὐτοῦ καί ἥρεμον πνεῦμα μᾶς ἐπαρηγόρησε καί μᾶς ἐπροετοίμασε διά νά ἀντιμετωπίσωμεν ἡρέμως τήν θλιβεράν αὐτήν καί δραματικήν κατάστασιν, ἐκ τῆς ὁποίας – Θείᾳ Χάριτι – διεφυλάχθημεν ἀβλαβεῖς.

Ἡ κατάλληλος στιγμή ἐπέστη, διά νά βεβαιώση τό προορατικόν χάρισμα τοῦ Ὁσίου Γέροντος. Ἐντός ὀλίγων ἡμερῶν, ἐκεῖ ὅπου μᾶς ἐδίδασκε καί μᾶς ἐνουθετοῦσε ὁ Ἅγιος Γέρων καί μέ τήν διδασκαλίαν του μᾶς ἐνίσχυε καί ἐνεδυνάμωνε εἰς τούς πειρασμούς καί τούς διωγμούς, τούς ὁποίους ὁ Θεός ἐπιτρέπει διά μαρτύριον, αἴφνης μᾶς λέγει, «κρούσατε τόν κώδωνα τῆς ἐκκλησίας». Ἐκρούσθη ὁ κώδων καί πᾶσαι αἱ ἀδελφαί μοναχαί συνήχθησαν εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τῶν Ἁγίων Ταξιαρχῶν. Τότε ὁ μακάριος ἐκεῖνος Γέρων μέ τό Ἀβραμιαῖον ὕφος καί τήν Ἰώβειον ὑπομονήν, λαμβάνει τόν λόγον καί λέγει πρός ἡμᾶς:

«Τέκνα μου ἀγαπητά ἐν Κυρίῳ, ἡ ὥρα ἡ εὐλογημένη παρά Κυρίου Θεοῦ Παντοκράτορος ἔφθασε, ἵνα δοξασθῆ καί ἐξ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καί ἐλαχίστων καί εὐτελῶν ἀνθρώπων τό ὑπερύμνητον ὄνομά Του. Μή θροΐσθε, μή φοβεῖσθε, μή πτοεῖσθε καί μή θορυβεῖσθε, ὁ Θεός θά μᾶς φρουρίση καί θά μᾶς προφυλάξη ἀπό τά βέλη τοῦ πονηροῦ ἐχθροῦ. Μή δειλιάσωμεν, οὔτε νά ἐκπλητώμεθα καί νά κλωνιζόμεθα εἰς τήν δοκιμασίαν ταύτην, ἀλλά μόνον νά ἐλπίζωμεν εἰς τόν Θεόν καί Αὐτός θά ἀποτρέψη τάς ἐχθρικάς ἐνεργείας ἀφ’ ἡμῶν. Ὡς Πάνσοφος ὅπου εἶναι γνωρίζει τά πάντα, ἀρκεῖ νά τόν ἀγαπῶμεν καί νά τόν λατρεύωμεν νυχθημερόν ἐξ’ ὅλης ψυχῆς, καρδίας, διανοίας καί ἰσχύος. Ὁ Θεός μεθ’ ἡμῶν καί οὐδείς καθ’ ἡμῶν. Ἐμπρός ἄς διαβάσωμεν τήν Παράκλησιν τῶν Ἀρχαγγέλων. Καί ὁτιδήποτε καί ἄν ἴδωμεν, μή ταραχθῶμεν, οὔτε νά διακόψωμεν τήν Παράκλησιν».

Ἀμέσως θέτω τήν καθιερωμένην μετάνοιαν τῶ Γέροντι, βάζω ἐπιτραχήλιον, «Εὐλογητός ὁ Θεός» καί ἤρχισεν ἡ Παράκλησις. Ψαλλομένης τῆς Παρακλήσεως, ἐν τῶ μέσῳ αὐτῆς, αἴφνης βλέπομεν ἀπό τήν πρός τό βόρειον μέρος ἀνοικτήν θύραν τῆς ἐκκλησίας, νά προβάλλουν ἀπό τό πευκόφυτον ἐκεῖ πλησίον δάσος ἕως 60 Γερμανοί στρατιώται, μέ τά ὅπλα των ἕτοιμα πρός πυροβολισμόν. Προχωροῦν τρεῖς ἀξιωματικοί καί φθάνουν ἕως τῶν ἀνοικτῶν θυρῶν τοῦ ναοῦ. Ὁ ἕνας ἐξ αὐτῶν εἰσῆλθεν ὀλίγον τι ἐνδότερον, μέ πᾶσαν δυνατήν προφύλαξιν καί παρατηροῦσε μέ ὀξυδέρκειαν καί λίαν ἐρευνητικόν βλέμμα τά ἐντός τοῦ ναοῦ. Εἰς μίαν στιγμήν ὁ ἐν λόγῳ ἀξιωματικός ἔμεινεν ἐμβρόντητος καί ἐξεστηκώς θεωρεῖ τό ἀχανές μετά πρωτοφανοῦς ἐνθουσιασμοῦ. Αἴφνης στρέφει πρός τά ἔξω καί ἐξερχόμενος τοῦ ναοῦ, καλεῖ τούς ὑπό τάς διαταγάς του στρατιῶτας, μέ βροντώδη καί ἰσχυράν φωνήν, ἐν τῆ ἰδίᾳ βεβαίως αὐτῶν διαλέκτῳ, καί προστάσσει τούτους ἵνα ἀποθέσωσι τά ὅπλα των!

Οἱ στρατιῶται φυσικά συνεμορφώθησαν εἰς τήν διαταγήν τοῦ ἀνατέρου των πάραυτα καί συνεκεντρώθησαν ἔξωθεν τοῦ ναοῦ, εἰς τό προαύλιον. Ἤκουον μετά προσοχῆς τήν Παράκλησιν, ἕως ὅτου ἐτελείωσε. Καθ’ ὅλην ὅμως τήν διάρκειαν τῆς Παρακλήσεως, ἴσταντο ἀκίνητοι καί ἐν στάσει προσοχῆς ἐχαιρέτων! Ὦ τῶν θαυμασίων Σου Χριστέ Βασιλεῦ, ὡς καί οἱ πολέμιοι θαυμάζουν τά θεῖα Σου μεγαλεῖα.

Τελειωθείσης ἤδη τῆς Παρακλήσεως μᾶς λέγει ὁ Ὅσιος Πατήρ ἡμῶν Μωϋσῆς, «παιδιά μου, παρακαλῶ ὑμᾶς, πορεύεσθε εἰς τά κελλία σας, ἄνεϋ περιεργείας καί ὑποψίας, μέ ἡσυχίαν, εἰρηνικά βήματα καί ἀθορύβως διά νά ἡσυχάσετε». «Νά εἶναι εὐλογημένον Γέροντα» εἴπαμεν καί συνεμορφώθημεν πρός τήν ἐντολήν του.

Ἐγώ μετέβην κατ’ εὐθείαν εἰς τό κελλίον μου καί εἰσελθών ἐν αὐτῶ λαμβάνω εἰς τάς χείρας μου τό μολύβι καί τό χαρτί καί ἤρχισα νά ζωγραφίζω τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μανδηλίου. Οἱ Γερμανοί ἀξιωματικοί ἀκολουθοῦσι μου καί μέσῳ τοῦ διερμηνέως των ἐρωτοῦν, «τί κάνει ἐκεῖ ὁ παππούς;» Λέγω τοῦ διερμηνέως, διηγούμενος τό ἱστορικόν τῆς εἰκόνος τοῦ Ἁγίου Μανδηλίου…

Ἀκούσας ὁ διερμηνεύς μετεβίβασε τήν ἀπάντησιν εἰς τούς Γερμανούς ἀξιωματικούς, οἱ ὁποῖοι πολύ εὐχαριστήθησαν. Ἐν τούτοις ἤθελον νά συναντήσωσι τόν Ἡγούμενον διά νά τοῦ μιλήσουν. Τρέχω καί προσκαλῶ τόν Ἅγιον Γέροντα Μωϋσῆν. Ἐρχόμενος ὁ Γέροντας πλησίον των, ἐν τῶ ἄμα καί οἱ τρεῖς ἀξιωματικοί ἐστάθησαν εἰς στάσιν προσοχῆς καί τόν ἐχαιρέτισαν στρατιωτικῶς! Εἰς τήν συνέχειαν ὁ εἷς ἐξ αὐτῶν, ἐκεῖνος ὅπου εἰσῆλθεν εἰς τόν ναόν, εἶπε εἰς τόν Γέροντα διά τοῦ διερμηνέως του τά ἐξῆς:

«Τήν ὥραν ὅπου παρετήρουν τό ἐσωτερικόν τοῦ ναοῦ, εἶδον πλῆθος Ἀγγέλων μέ λευκά ἐνδύματα ἐνδεδυμένους καί ἀστράπτοντας ὑπέρ τόν ἥλιον. Τούς ἔβλεπον ὡσάν ἀπολιθωμένος ἀρκετήν ὥραν καί δέν ἠδυνάμην ἵνα ἐξηγήσω τό φαινόμενον»!

Καί προσθέτει εἰς τόν Γέροντα: «Τό θαῦμα αὐτό μᾶς ἠμπόδισεν καί δέν πυροβολήσαμεν, διότι μᾶς εἶχον εἰδοποιήσει δικοί σας Ἕλληνες, ὅτι ἐδῶ διατρέφετε καί προστατεύετε παρτιζάνους καί τούς κρύπτετε, τροφοδοτοῦντες αὐτούς. Ἀλλά τό θαυμάσιον αὐτό καί ἐξαίσιον θέαμα, μᾶς ἀφόπλισε θέλοντας καί μή. Ἐδῶ βλέπομεν τό ἀντίθετον, ὅτι ὑπάρχει ἡσυχία καί εἰρήνη καί ἄνθρωποι εὐσεβεῖς, οἱ ὁποῖοι λατρεύουν τόν Θεόν».

Τότε ὁ ἀξιωματικός συγκεκινημένος βαθύτατα, ἐξάγει ἐκ τοῦ θύλακος αὐτοῦ τό πορτοφόλιόν του καί ἐκεῖθεν μίαν εἰκόνα δυτικήν τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ καί τήν ἠσπάσθη λίαν εὐλαβῶς εἰπῶν, ὅτι ἔχουν εἰς μεγάλην εὐλάβειαν τόν Ἀρχάγγελον Μιχαήλ (ἦτο Ρωμαιοκαθολικός εἰς τό δόγμα)!

Πάντα ταῦτα μετεφράσθησαν ὑπό τοῦ διερμηνέως τῶ Ὁσίῳ Γέροντι. Ἐπίσης καί ὁ Πατήρ ἡμῶν Γέρων Μωϋσῆς, διεβίβασε τάς εὐχαριστίας αὐτοῦ, ὡς ἐκπρόσωπος τῆς ὅλης ἀδελφότητος, διά τήν εὐγενικήν συμπεριφοράν καί τούς καλούς τρόπους τῶν Γερμανῶν, ἀξιωματικῶν καί στρατιωτῶν, προσθέσας καί πολλά διδακτικά περιστατικά ἐκ τῆς Ἁγίας Γραφῆς, καθώς καί τήν προφητείαν ὅτι ἡ Γερμανία θά πιστεύση καί θά ἐπανέλθη εἰς τήν Ὀρθοδοξίαν.

Ἀκούσαντες ταῦτα οἱ ἀξιωματικοί ἐχάρησαν σφόδρα καί εἶπον τῶ Γέροντι: «Μή φοβεῖσθε, ὅσον καιρόν θά εὑρισκόμεθα ἐδῶ, κανείς δέν θά σᾶς πειράξη, οὔτε τό μικρόν σας δάκτυλον δέν θά θιγῆ…Σᾶς παρακαλοῦμε δεηθῆτε τοῦ Θεοῦ διά τήν εἰρήνην τοῦ κόσμου, νά τελειώση ὁ πόλεμος διά νά πᾶμε καί ἐμεῖς εἰς τά σπίτια μας».

Κατόπιν τούτων, παρέμειναν οἱ Γερμανοί πέριξ τοῦ Ἡσυχστηρίου ἡμῶν τρεῖς ἡμέρας, ὡς νά μᾶς ἐφύλαττον, καί κατόπιν ἔφυγον. Ἡμεῖς δέ ἐμείναμεν θαυμάζοντες ἔτι περισσότερον τό μεγαλεῖον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν καί τό προορατικόν χάρισμα τοῦ Ἁγίου Γέροντος Μωϋσέως καί ἐδοξολογήσαμε τόν Θεόν διότι καί εἰς τήν σήμερον ἡμέραν ἔστειλε τοιοῦτον Ὅσιον Γέροντα πλησίον ἡμῶν, διά νά μᾶς προστατεύη – Θείᾳ Χάριτι - ἀπό τούς πειρασμούς τοῦ ἐχθροῦ διαβόλου, καθώς καί ἀπό τούς ὁρατούς ἐχθρούς καί πειρασμούς τῶν κακοβούλων ἀνθρώπων, ὀργάνων τοῦ Σατανᾶ.

  

Ἡ ὁσία κοίμησις τοῦ Γέροντος Μωϋσέως

Ἦτο βεβαίως προκαθορισμένον ἄνωθεν ἐκ τοῦ Πατρός τῶν φώτων, ἵνα κατά τό σωτήριον ἔτος 1946, ὁ Ὁσιώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Γέρων, σεβάσμιος Μωϋσῆς, ἀπέλθη πρός Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν. Καί τοῦτο ἵνα ἀναπαυθῆ ἐκ τῶν πολλῶν κόπων αὐτοῦ, μόχθων καί ἀγώνων. Διά τοῦτο ὁ Πανάγιος Θεός προειδοποίησε τόν Ὅσιον καί ἀφοσιωμένον Αὐτοῦ δοῦλον, πρό ἕξη μηνῶν ἀπό τῆς αὐτοῦ ἀπελεύσεως ἐκ τῶν ἐγκοσμίων.

Ἰανουάριος μήν, σωτήριον ἔτος 1946. Ἠσθένησεν ὀλίγον ὁ Ὅσιος Μωϋσῆς (ἄν καί ἡ ἀσθένεια ἦτο φίλος ἀχώριστος εἰς αὐτόν, ἔνεκα τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του). Τότε μᾶς ἐκάλεσεν ὁ ἀείμνηστος καί ἔδωσε εἰς ἡμᾶς ἐντολήν νά φροντίσουμε διά τήν ὄρυξιν καί τήν ἑτοιμασίαν τοῦ μνημείου, ἔνθα ἔμελλε νά ἐνταφιασθῆ.

Πράγματι κατ’ ἐντολήν του εἰδοποιήθησαν οἱ πατέρες τῆς ἀνδρῶας Ἱερᾶς Μονῆς Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί ἐπροετοίμασαν τοῦτο, καθώς ὁ ἴδιος ὑπέδειξεν καί ἐπεθύμει ἡ ψυχή του. Διότι ζῶντος αὐτοῦ, μᾶς ὑπέδειξεν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τῶν πατέρων τόν τόπον ὅπου ἐπεθύμει καί ἐβούλετο νά ἐνταφιασθῆ, ὄπισθεν τοῦ Ἱεροῦ Βήματος τοῦ Ναοῦ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Ἐπίσης τό μνημεῖον τό ὁποῖον θά ἐδέχετο τό κεκοπιασμένον καί ταλαιπωρημένον ἐκ τῶν πολλῶν ἀσκήσεων σῶμα του, καθ’ ἀπαίτησίν του τό ἤθελε πενιχρόν καί ἀπέριττον. Ὅθεν κατά τήν ἐπιθυμίαν καί βούλησιν τοῦ ἰδίου, οὕτως ἐκατασκευάσαμεν τοῦτο.

Μετά τήν ἑτοιμασίαν τοῦ μνημείου, παρῆλθε ἑξάμηνον χρονικόν διάστημα καί ἡ ἀσθένεια τοῦ Ὁσίου Γέροντος Πατρός Μωϋσέως ἐπεδεινώθη ἔτι περισσότερον, ὥστε μᾶς ἠνάγκασε (κατ’ ἰδίαν του θέλησιν καί ἐπιθυμίαν), νά μεταφέρωμεν αὐτόν εἰς τό μοναστήριον τῶν πατέρων, ὅπου ἐσκόπευε νά ἐνταφιασθῆ.

Διανύομεν τήν ἐποχήν τοῦ θέρους καί ἐγγίζομεν τήν εἴσοδον τοῦ μηνός Ἰουνίου, τοῦ σωτηρίου ἔτους 1946. Ἔνεκα τῆς ἐποχῆς, ἡ θερμότης τοῦ ἡλίου καί ὁ καύσων ἦταν εἰς βαθμόν ὑπέρτατον καί ἡ ἀσθένεια τοῦ μακαρίου καί Ὁσίου Γέροντος Μωϋσέως βαρυτάτη. Δι’ αὐτάς τάς αἰτίας κατασκευάσαμε μίαν μικράν καλύβην ἀπό ξῦλα καί θάμνους, ἔξωθι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, κάτωθεν ἑνός μεγάλου δένδρου (πεύκου) καί εἰσῆλθεν ὁ μακάριος ἐντός τῆς καλύβης διά νά διέλθη τάς ὀλίγας ἡμέρας τοῦ ὑπολοίπου χρόνου τῆς ζωῆς ὅπου τοῦ εἶχον ἀπομείνει.

Ἐκεῖ διαμένοντος τοῦ Ὁσίου, ἐν τῆ μικρᾶ καλύβῃ, ἀπελάμβανε κατά τάς ἐσχάτας ἡμέρας τοῦ βίου του, τάς τελευταῖας δροσεράς θωπείας τοῦ πνέοντος θερινοῦ ἀνέμου καί ἡμεῖς ἐξυπηρετούσαμε τοῦτον κατά τό δυνατόν μας. Παρ’ ὅλην τήν πενίαν τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὁ Θεός οἰκονομοῦσε τά ἀπαραίτητα τῆς ἀσθενείας, ἀλλά «ἄλλαι μέν βουλαί ἀνθρώπων, ἄλλα δέ Θεός κελεύει».

Κατά τό διάστημα τῆς παραμονῆς του ἐν τῆ κλίνει τῆς ἀσθενίας καί ἐνῶ εἶχεν ὀλίγας δυνάμεις, οὐδεμίαν στιγμήν ἐκάθητο ὁ ἀείμνηστος ἀργός, ἀλλ’ ἔγραφε συνεχῶς. Ἔγραψε τήν διαθήκην του, καθώς καί τό Τυπικόν τῶν Ἁγίων καί Ἱερῶν ἡμῶν Μονῶν.

Εἴκοσιν ἡμέρας πρό τῆς ὁσίας αὐτοῦ κοιμήσεως, ἐκάλεσεν ὁ Ὅσιος καί ἀείμνηστος ἐκεῖνος Γέρων Μωϋσῆς ἐνώπιον αὐτοῦ, ἅπαντας τούς πατέρας καί ἀδελφούς τῆς καθ’ ἡμᾶς ἐν Χριστῶ ἀδελφότητος καί μᾶς ἀπηύθυνε τάς τελευταίας του συμβουλάς, αἵτινες ἀντηχοῦσιν εἰσέτι εἰς τά ὦτα μας. Συμβουλάς πλήρεις πατρικῆς στοργῆς καί ἀγάπης πνευματικῆς. Μᾶς συνεβούλευσε περί Ὀρθοδόξου Πίστεως, περί ὑπακοῆς, περί ὁμονοίας καί ἀγάπης πνευματικῆς καί ἀλληλεγγύης, περί συννενοήσεως καί συνεργασίας εἰς τάς διαφόρους ἐργασίας εἰς τήν Ἱεράν Μονήν, περί ἐμμονῆς εἰς τήν μετάνοιαν τῆς μοναχικῆς μας κλήσεως καί πολιτείας, καθώς καί περί τηρήσεως τοῦ τυπικοῦ τῶν ἐκκλησιαστικῶν Ἀκολουθιῶν (σημειωτέον, ὅτι εἰς τάς Ἱεράς ἡμῶν Μονάς ἀκολουθεῖται τό Τυπικόν τοῦ ἁγ. Σάββα Ἱεροσολύμων). Προσέτι ὁ ἀείμνηστος μᾶς ὑπέδειξεν ὡς κληροδότημα τάς ἱεράς βίβλους τῶν Ἁγίων Πατέρων Ἰωάννου τῆς Κλίμακος καί Ἐφραίμ τοῦ Σύρου, καθώς καί τήν Ἁγίαν Γραφήν, Παλαιάν τε καί Καινήν Διαθήκην. Ἐπίσης τό Τυπικόν τῆς Ἐκκλησίας, ὡς καί τά λοιπά συγγράμματα τῶν Ἁγίων Πατέρων, τά ἐγκεκριμένα ὑπό τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἵνα συμβουλευόμεθα ἕως ἐσχάτης μας ἀναπνοῆς καί ἐργαζόμενοι οὕτω τό ἔργον τῆς ψυχικῆς μας σωτηρίας, καιρῶ τῶ δέοντι, λάβωμεν παρά Κυρίου Θεοῦ Παντοκράτορος τό βραβεῖον τῆς φιλανθρώπου καί θείας Αὐτοῦ ἐλεημοσύνης.

Ταῦτα εἰπών εἰς ἡμᾶς ὁ μακάριος Γέρων Μωϋσῆς (ἦτο ἡμέρα Δευτέρα τῆς ἑβδομάδος), ἐκάλεσε ἐμέ (τότε ὄντα Ἱερομόναχον) καί ἐξομολογήθη. Κατόπιν ἐζήτησε καί ἐκοινώνησε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ἐπιλέγων μοι: «Τέκνον μου π. Κάλλιστε, τό Σαββάτο θά σᾶς ἀποχωρισθῶ καί θά ἀπέλθω ὅπου ὁ Θεός βούλεται, ἀλλά θά σέ παρακαλέσω νά μή δώσης ἀμέσως εἴδησιν εἰς τάς ἀδελφάς μοναχάς περί τοῦ θανάτου μου, παρά μόνον ὅταν παρέλθουν τρεῖς ὧρες ἀπό τήν ἀποβίωσίν μου».

Διῆλθε ἡ ἑβδομάδα ἐκείνη μετ’ ἀγωνίας, ἦλθε ἡ Παρασκευή ἑσπέρας καί ἐκοινώνησε καί πάλιν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ἐποίησε τό σημεῖον τοῦ Σταυροῦ εἰς ἑαυτόν, ἐσταύρωσε τάς ἀσκητικάς του χεῖρας καί ἐσχηματίσθη κατά τήν τάξιν τῶν νεκρῶν καί διά μιᾶς στιγμῆς ἔπαυσε ἡ ἀναπνοή του. Τότε ἐγώ νομίζων ὅτι ἀπεβίωσεν, ἔξαλλος ἀπό τήν αἰφνιδίως καταλαβοῦσαν με ὑπερβολικήν λύπην, πάραυτα καλῶ ἕνα τῶν πατέρων μοναχόν ἀδελφόν καί τοῦ λέγω: «Τρέξε γρήγορα νά εἰδοποιήσης τάς ἀδελφάς μοναχάς καί νά φέρετε τά ἐνδύματά του διά νά τόν ἀλλάξουμε».

Ἔξωθεν ὅμως τῆς καλύβης ἵσταντο κατά τήν ὥραν ἐκείνην τρεῖς ἀδελφαί μοναχαί, αἱ ὁποίαι διακονοῦσαν καί ὑπηρετοῦσαν αὐτόν κατά τάς ἐσχάτας ἡμέρας πρό τοῦ θανάτου αὐτοῦ. Καί ὅταν ἤκουσαν ἐμέ νά λέγω μέ ἔντονον φωνήν καί ἔκδηλον συγκίνησιν ἀπό τήν λύπην εἰς τόν μοναχόν ἀδελφόν τά τῆς προετοιμασίας τοῦ νεκροῦ, ἤρχισαν γοερῶς νά θρηνοῦν.

Αἴφνης τότε εἰς μίαν στιγμήν, ἡ ψυχή τοῦ Ὁσίου Γέροντος Μωϋσέως ἐπανέρχεται καί μοῦ λέγει μέ παράπονον: «Ἄχ παιδάκι μου! Διατί φωνάζετε καί δέν μέ ἀφήνετε νά φύγω; Τώρα ἐξ αἰτίας σας μοῦ ἐδόθη παράτασις ζωῆς καί προθεσμία διά τό ἄλλο Σάββατον. Διά χάρη σας θά ὑποστῶ ἀκόμη τούς πόνους τοῦ σώματός μου»!

Παρῆλθε καί ἡ δευτέρα ἑβδομάς τῶν ἡμερῶν ἐκείνων. Κατά τήν διάρκειαν τῆς ἀσθενείας του ὁ Ὅσιος Πατήρ ἡμῶν καί Ἅγιος Γέρων Μωϋσῆς, ἐδεικνύετο πρός ἡμᾶς ὡς πρότυπον ὑπομονῆς, παρέχων εἰς ἡμᾶς μάθημα καρτερίας καί ἐγκαρτερήσεως εἰς τά θλίψεις καί ἀσθενείας. Καίτοι πράγματι ὑπέφερε δεινῶς βασανιζόμενος καί ἐμαστίζετο ὑπό τῆς ἀσθενείας, ἐν τούτοις οὐδ’ ὅλως ἐγόγγυσε ὁ τρισμακάριος, ἀλλ΄ ὑπέμεινε μέ πρωτοφανῆ ἱλαρότητα καί ἀγαλλίασιν τούς δριμεῖς καί φρικτούς πόνους.

Ἦλθε τό ἑσπέρας τῆς δευτέρας Παρασκευῆς καί πάλιν ἐσχηματίσθη εἰς τάξιν νεκροῦ καί τόν ἄφησα πλέον εἰς τήν κατάστασιν αὐτήν κείμενον ἔτι περισσότερον χρόνον, ἵνα πιστοποιήσω τόν θάνατόν του. Καί ἐφ’ ὅσον παρῆλθε ἀρκετός χρόνος, νομίζων ὅτι ἀπῆλθεν ἡ ψυχή του, δίδω καί πάλιν εἴδησιν εἰς τόν ἀδελφόν, ἵνα πορευθῆ καί εἰδοποιήση τάς ἀδελφάς περί τῆς θανῆς τοῦ Γέροντος. Δέν ἐπρόφθασα ὅμως νά τελειώσω τήν ἐντολήν καί πάραυτα ἀκούω ἕναν βαθύν στεναγμόν, ὅπου ἀνέβαινε ἀπό τοῦ στήθους τοῦ Ὁσίου Γέροντός μας, ὁ ὁποῖος καί αὖθις ἐπανελθών εἰς τήν ζωήν μοῦ εἶπε: «Ἀφῆστε με, παιδιά μου, νά φύγω καί μή θορυβῆσθε, ἀφῆστε παρακαλῶ νά φύγω μέ τήν ἡσυχίαν μου τουλάχιστον τό ἐρχόμενον Σάββατον, διότι θέλημα Θεοῦ εἶναι νά φύγω πλέον τό ἐρχόμενον Σάββατον ὁριστικῶς καί τότε θά δεῖτε τό μεγαλεῖον τῆς ἀναχωρήσεως τῆς ψυχῆς μου διά τελευταῖαν φοράν, καθ’ ὅτι θά τό παραχωρήση ὁ Κύριος διά νά γίνη μάθημα εἰς ὑμᾶς σωτηριοδέστατον καί ψυχοχωτήριον». Οὗτως εὐδοκεῖ Κύριος Παντοκράτωρ τοῖς φοβουμένοις τό ὄνομα τό ἅγιον Αὐτοῦ.

Πράγματι παρῆλθε καί ἡ τρίτη ἑβδομάδα τῶν ἡμερῶν ἐκείνων καί εὑρισκόμεθα  καί  πάλιν εἰς τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς. Ἔπειτα ἀπό τόν Ἑσπερινόν τόν ὁποῖον ἐδιαβάσαμε εἰς τήν ἐκκλησίαν, ἐπῆγα εἰς τήν καλύβην τοῦ ἀσθενούς Γέροντός μου ἵνα συντροφεύσω αὐτόν. Μόλις εἰσῆλθον εἰς τήν καλύβην αὐτοῦ, μοῦ λέγει μέ σιγανήν καί χαμηλήν φωνήν (διότι ἦτο πολύ ἐξηντλημένος): «Παιδί μου Κάλλιστε, ὁ ἀδελφός πατήρ Φιλάρετος τώρα βρῆκε τήν ὥραν καί τόν καιρόν διά νά καρφώνη σανίδας καί νά ἀνοίγη τενεκέδες, κάμνοντας τόσον θόρυβον, ὥστε δέν δύναμαι νά ἀκούω; Διατί θέλει νά μέ στενο-χωρῆ τώρα εἰς αὐτάς τάς τελευταῖας μου ὥρας; Ἄχ παιδί μου, δέν θά μέ ἀφήσετε να ἡσυχάσω ὀλίγον; Πολύ σέ παρακαλῶ νά κοιτάξης ἔξω νά ἰδῆς πού εὑρίσκεται καί λέγε του νά παύση τήν ἐργασίαν του καί νά μήν θορυβή πλέον, διότι δέν ἀντέχω παιδί μου. Ἔχετε καιρόν νά κάμετε τάς ἐργασίας σας, ἀφῆστε με νά φύγω πρῶτα»!

Τότε πάραυτα ἐξῆλθον ἐκ τῆς καλύβης καί ἠρεύνησα παντοῦ, οὐδαμοῦ ὅμως οὐδέν εἶδον, οὔτε ἤκουσα. Ἐπιστρέφω εἰς τήν καλύβην λέγων: «Γέροντά μου μέ συγχωρεῖτε, δέν εἶδον τίποτα, οὔτε κἄν ἤκουσα θορύβους. Μήπως συμβαίνει τίποτε ἕτερον;». Μοῦ λέγει τότε ὁ μακάριος καί Ὅσιος ἐκεῖνος καί ἀείμνηστος Γέρων Πατήρ Μωϋσῆς: «Τώρα κατάλαβα τί εἶναι ὁ θόρυβος. Εἶναι οἱ ἐχθροί δαίμονες οἱ ὁποῖοι ὡς φαίνεται ἔρχονται πρῶτοι νά κάμουν ἐπίθεσιν κατά τήν ἔξοδον τῆς ψυχῆς μου. Γρήγορα, παιδί μου, τρέξε καί φέρε μου τά Ἄχραντα Μυστήρια διά νά κοινωνήσω, νά εἶμαι - θείᾳ χάριτι καί δυνάμει - ὁπλισμένος. Γρήγορα φέρε μου καί τήν φωτογραφίαν τοῦ Ἁγίου Γέροντός μου Παχωμίου, Ἡγουμένου τῆς τῶν Τριῶν Ὁσίων Πατέρων ἐν Χίῳ Ἱερᾶς Μονῆς, διότι ἐκεῖνος θά ἔλθη νά μέ παραλάβη καί νά μέ ὁδηγήση ἐνώπιον τοῦ Νυμφίου τῆς ψυχῆς μου Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπου θά προσκυνήσω τήν Ἁγίαν Τριάδα».

Ὅντως οἱ στιγμές τῆς ἐσχάτης ἀναπνοῆς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι κρισιμώτατες καί λίαν φρικτές. Εἶθε ἴλεως γένοιτο ὁ Θεός ἐν ἡμῖν, Ἀμήν.

Κατ’ ἐντολήν καί ἀπαίτησιν τοῦ Ὁσίου Γέροντος Μωϋσέως, ἔφερον ἐνώπιον αὐτοῦ τήν φωτογραφίαν τοῦ Ὁσίου καί Ἁγίου Γέροντος Παχωμίου, τήν ὁποίαν ἔδωσα εἰς χεῖρας του. Ἔλαβε ταύτην μετά σεβασμοῦ καί ἀγάπης, τήν ἠσπάσθη ἀσμένως καί ἔθεσε αὐτήν ἀντίκρυ του διά νά τήν βλέπη. Εἰς μίαν στιγμήν μοῦ λέγει: « Ἄχ εὐλογημένο μου παιδί, δέν βλέπεις; Ἑτοίμασε τό θυμιατήριο, πᾶρε θυμίαμα νά θυμιάσης παιδάκι μου, ἄναψε κεράκια καί κάθισε νά διαβάσης τόν Ἱερόν Εὐαγγέλιον, διά νά ὑποδεχθῶμεν τούς προσερχομένους Ἁγίους μας καί τούς σεσωσμένους γνωστούς καί φίλους μας».

Τότε ἀμέσως κατάλαβα (μέ τήν ἁγίαν του εὐχήν), ὅτι ἡ ὥρα ἐκείνη ἦταν πράγματι φρικτή καί ὅ,τι ἔβλεπε τόν πνευματικόν καί οὐράνιον κόσμον. Αἴφνης μοῦ λέγει μέ χαριέστατον καί ἀγαλλόμενον πρόσωπον: «Παιδί μου ἦλθε ὁ Ἅγιος Γέροντάς μου Παχώμιος» καί τό πρόσωπόν του ἔλαμπε ὡσάν ἥλιος ἀπό χαράν ἀνεκλάλητον καί ἀτελεύτητον. Κατόπιν τῶν ἄνωθεν λεχθέντων ρημάτων ἔπεσεν εἰς ἔκστασιν καί ἤρχισεν νά λέγη περί τοῦ Σχήματος τό ὁποῖον τοῦ εἶχε δώσει ὁ Γέροντάς του Παχώμιος καί νά εὐχαριστῆ αὐτόν μέ μίαν ἔκφρασιν τοῦ πρσώπου του λίαν χαριεστάτην. Ἀλλά καί μέ τάς κινήσεις τῶν χειρῶν του ἐδείκνυε τό Σχῆμα τό Ἀγγελικόν καί τά λοιπά, ἤτοι τό ζωστικόν, τό πολυσταύριον, τήν ζώνην, τό ἐξωτερικόν ράσον, τό κουκούλιον, ἀκόμη καί τό κομβοσχοίνιον. Ταῦτα πάντα ἔψαυε διά τῶν ὁσίων χειρῶν του καί ἐδείκνυε (ὡς φαίνεται) εἰς τόν Γέροντά του Παχώμιον (τοῦ ὁποίου ἡ ψυχή κατά τήν ὥραν ἐκείνην ἦτο παροῦσα) καί τόν εὐχαριστοῦσε διά τά πνευματικά αὐτά δῶρα, τά ὁποῖα διεφύλαξε ἅπαντα σῶα, καθαρά καί ἀμόλυντα καί τά ἐτίμησε μέ τήν ἄσκησιν τῆς ἀρετῆς καί τήν τήρησιν τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως, μέχρις ἐσχάτης του ἀναπνοῆς.

Ὅταν ἐτελείωσε ἡ εὐχάριστος ἐκείνη πνευματική συνδιάλεξις καί συνομιλία τοῦ Γέροντος ἡμῶν Μωϋσέως μετά τοῦ Ὁσίου Γέροντος αὐτοῦ Παχωμίου, πάραυτα ἤλλαξε ὕφος. Τό εἶδος τοῦ προσώπου του ἐγένετο διάφορον, διότι εὑρίσκετο εἰς ἀλλοίωσιν πνευματικήν καί ὁμοίαζε ἐξεστηκώς. Καί τότε ἤρχισε μέ πνεῦμα ἀμυντικόν νά δίδη μεγαλοφώνως ἀπαντήσεις καί νά ἐκφωνῆ:

«Ὤ ἐλεεινέ, κερατωμένε, μαυρισμένε καί ἀνίκανε δαίμων. Ὄχι!» Ὡς ἐφαίνετο διήρχοντο οἱ ἀρχηγοί τῶν δαιμονικῶν τελωνίων ἔμπροσθέν του καί τόν ἐξήταζον! Εἰς ὅσα τόν ἐκατηγόρουν ψευδῶς ἔλεγε συνεχῶς «ὄχι», εἰς τόν δεύτερον δαίμονα καί εἰς τόν τρίτον ὁμοίως, μέχρις καί τοῦ δωδεκάτου!

Κατά τόν χρόνον αὐτόν, ἐνῶ παρηκολούθην τήν σκηνήν ταύτην καί ἀνέμενον μετ’ ἀγωνίας τό ἀποβησόμενον, ἀκούω αἴφνης τόν Ὅσιον Γέροντα Μωϋσῆν νά λέγει μέ δυνατήν - ὅσον ἠδύνατο - φωνήν:

«Ἔ ὁ κοντός, τί θέλεις ἐδῶ, τί ζητεῖς; Σύ ὁ κοντός ποιός εἶσαι; Δεῖξον μοι τήν πινακίδαν σου (τουτέστιν τήν ταυτότητά σου), νά ἰδῶ ποιός εἶσαι». Ὡς ἀποδεικνύεται ἐκ τῶν ἐν συνεχείᾳ λόγων τοῦ Γέροντος Μωϋσέως, ὁ κοντός καί δυσειδής εἰς τήν θέαν δαίμων ἦτο ὁ δαίμων τῆς αἱρέσεως! Εἰς τήν ἀξίωσιν τοῦ Γέροντος Ὁσίου Μωϋσέως ἔδειξε τήν ταμπέλα του, ἤτοι τήν ταυτότητά του καί ψευδῶς ἐκατηγοροῦσε τόν Γέροντα, ἐγκαλῶν αὐτόν δι’ αἵρεσιν! Ὁπότε ὁ μακάριος Γέρων, μέ ὅσην δύναμιν τοῦ εἶχε ἀπομείνει ἤρχισε νά φωνάζει λέγων:

«Ἐγώ αἱρετικός; Ψεύδεσαι παγκάκιστε δαίμων». Καί πάραυτα ἄρχισε νά ποιεῆ τό σημεῖον τοῦ Ἐνδόξου, Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ εἰς ἑαυτόν καί νά λέγει μέ περισσοτέραν δύναμιν φωνῆς:

«Προσκυνῶ Πατέρα, Υἱόν καί Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα ὁμοούσιον καί ἀχώριστον. Συνομολογῶ μετά πάντων τῶν Ἁγίων, ὅτι πιστεύω βεβαίως καί ἀναμφιβόλως εἰς ὅλα τά δόγματα τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας, τά ὁποῖα περιέχονται εἰς τό Σύμβολον τῆς Πίστεως καί ἐκυρώθησαν ὑπό τῶν Ἁγίων Ἑπτά Οἰκουμενικῶν Συνόδων, τῶν ἕνδεκα Τοπικῶν καί τῶν ἐπί μέρους Ἁγίων Πατέρων. Δέχομαι ὁμοῦ καί ὅλας τάς Ἀποστολικάς καί πατρίας παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, χωρίς καμμίαν προσθήκην ἤ ἀφαίρεσιν, τάς ἐγγράφως ἤ ἀγράφως παραδεδομένας. Καί πᾶν ὅτι καταδικάζει καί ἀναθεματίζει ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία καί ἐγώ».

Ὅταν ἐτελείωσε τήν ἄνωθεν Ὁμολογίαν τῆς Πίστεως, ἠθέλησα ἀπό περιέργειαν νά τόν ἐρωτήσω τί ἔβλεπε τήν ὥραν ἐκείνην, κατά τήν ὁποίαν ἀγωνιοῦσε καί ἔλεγε τά προλεχθέντα. Δέν ἐπρόφθασα ὅμως, διότι μοῦ ἔκανε νεῦμα νά ὑπάγω πλησίον του. Καί ὡς ἐπλησίασα αὐτόν, ἤρχισε ὁ μακάριος ἐκεῖνος Ὅσιος καί Ἅγιος Πατήρ Μωϋσῆς νά μοῦ λέγη μέ φωνήν χαμηλήν καί λίαν ἀδύνατον (διότι ἦτο κατάκοπος καί κουρασμένος καί πολύ ἐξαντλημένος ἐκ τῆς ἀσθενείας του καί ἐκ τῆς πάλης μετά τῶν πονηρῶν πνευμάτων, σχεδόν εὑρίσκετο εἰς τό τέλος τῆς ἐσχάτης του ἀναπνοῆς), ἤρχισε λέγω ἡ Πνευματοκίνητος ἐκείνη καί Θεοκίνητος γλῶσσα νά μοῦ λέγει:

«Εἶδες, παιδί μου Κάλλιστε, πού ἐπέρασαν ὅλοι οἱ ἀρχηγοί τῶν δαιμονικῶν τελωνίων ἔμπροσθέν μου καί μοῦ ἐδείκνυον τάς ταμπέλας των (καθ’ ὅτι κάθε ἕνας ἐξ’ αὐτῶν ἐκπροσωποῦσε τό τάγμα μιᾶς θανασίμου ἁμαρτίας) καί καθώς ἤκουσας τούς ἔλεγον «ὄχι», διότι ψευδῶς μέ ἐκατηγόρουν; Ὁ τελευταῖος ὅμως…ἦτο ὁ δαίμων τῆς αἱρέσεως. Διά τοῦτο ἠναγκάσθην καί εἶπον τήν Ὁμολογίαν τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Πίστεως καί παρευθής ἔγινε καπνός καί ἐξαφανίσθηκε ἀπό τοῦ προσώ-που μου…Ὅταν ἀπέλθω ἐντεῦθεν, ἔχεις τήν εὐλογίαν καί τήν εὐχήν μου νά γράψης ὅτι σέ φωτίσει ὁ Θεός, παιδί μου, πρός δόξαν Αὐτοῦ, πρός στερέωσιν ψυχῶν εἰς τήν ἀγάπην Του καί τήν Ὀρθόδοξον Πίστιν καί εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί αἰώνιον μνημόσυνον, Ἀμήν».

Μετά ταῦτα καί πάλιν ἐκοινώνησε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων καί ἐντός ἐλαχίστου χρονικοῦ διαστήματος, ἀπεχωρίσθη ἡ μακαρία του ψυχή ἐκ τοῦ σώματος καί ἀπῆλθεν εἰς τάς οὐράνια σκηνώματα, τά ἀγαπητά τοῦ Κυρίου, ἵνα ἀγάλλεται καί χαίρεται αἰωνίως ἐν τῆ Βασιλεῖᾳ τῶν Οὐρανῶν…

Τοῦ μακαρίου Γέροντος ΜΩΫΣΕΩΣ εἴη Αἰωνία ἡ Μνήμη.